Wykaz gatunków « powrót

DZIOBOROŻEC FAŁDODZIOBY

łac. Rhyticeros undulatus                   ang. Wreathed Hornbill

WYSTĘPOWANIE

• Występuje w Azji południowej oraz na kilku indonezyjskich wyspach (północno – wschodnie Indie, Bangladesz, Nepal, Butan, Birma, Tajlandia, Kambodża, Laos, Wietnam, Półwysep Malajski, wyspy: Borneo, Jawa, Sumatra, Bali).

ŚRODOWISKO                           

• Lasy tropikalne i otwarte przestrzenie, równiny i wzgórza.

POŻYWIENIE

• Głównie owoce (jagody i figi), dodatkowo – zwłaszcza w okresie lęgowym – owady, kraby, małe kręgowce.

CHARAKTERYSTYKA

• Długość ciała 75 – 85 cm. Masa ciała ok. 1,4 – 3,6 kg.
• Upierzenie głowy, szyi, ogona - białe. Na czubku głowy i karku brązowe pióra, wyglądające tak, jakby ptak miał włosy. Reszta upierzenia ciemna z metalicznym połyskiem. Pofałdowany dziób duży, wygięty w dół, popielaty, z niewielkim kaskiem. Wokół oczu czerwona skóra.
• Samiec jest większy od samicy i ma żółte podgardle z ciemną kreską, które u samicy jest niebieskie.
• Długość życia ok. 20 lat.

ZACHOWANIE

• Gatunek monogamiczny.
• Okres lęgowy przypada w porze deszczowej. Gniazdują wysoko w dziuplach drzew. Dziupla wykorzystywana jest zwykle przez wiele lat. Samica składa zwykle 2 – 3 jaja, ale często odchowuje się tylko 1 młode. Inkubacja trwa ok. 40 dni. Młode opierzają się w wieku 63 – 92 dni. Pozostają z rodzicami jeszcze przez kilka miesięcy od opuszczenia gniazda. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 3 lat.

WARTO WIEDZIEĆ

• Na czas wysiadywania jaj i karmienia piskląt para zamyka wejście do dziupli, używając w tym celu błota, odchodów i nadtrawionych owoców, które po zaschnięciu tworzą twardą skorupę. Przed końcem budowy samica wchodzi do środka i zostaje tam przez samca „zamurowana” – pozostawiona zostaje tylko niewielka szczelina, przez którą samiec karmi samicę i młode. Kiedy pisklęta podrosną, samica rozkuwa wyjście i opuszcza dziuplę. Ponownie ją zamurowuje i razem z samcem kontynuuje karmienie młodych.

STATUS I OCHRONA

• Kategoria VU (Vulnerable) na Czerwonej Liście IUCN – gatunek zagrożony wyginięciem. Objęty konwencją CITES (załącznik II) i programem EEP.
• Liczebność populacji maleje z powodu utraty siedlisk (wycinanie lasów tropikalnych). W niektórych rejonach również z powodu odłowów dla mięsa, piór i trofeów.  

W ZOO Płock prezentowane są aż 2 pary tych rzadkich ptaków.

ARA SZAFIROWA

łac. Ara glaucogularis                     ang. Blue – throated Macaw

WYSTĘPOWANIE

• Ameryka Południowa. W naturze występują tylko 2 odizolowane populacje, obie w północnej Boliwii w regionie Llanos de Mojos.

ŚRODOWISKO

• Preferuje tereny półotwarte, sawanny lokalnie porośnięte kępami drzew, głównie zagajnikami palm.

POŻYWIENIE

• Owoce palm, przede wszystkim palm motacú (Attalea phalerata), w niewielkim stopniu także nasiona i liściei innych roślin.

CHARAKTERYSTYKA

• Duża papuga z grupy ar – dorasta do 85 cm długości.
• Barwa piór błękitno – żółta.
• Brak dymorfizmu płciowego.

ZACHOWANIE

• Gatunek monogamiczny.
• Gniazduje w dziuplach palm z rodzaju Tebabuia. Samica składa co roku od 1 do 3 białych jaj. Trzecie pisklę jest zazwyczaj słabo karmione i przeżywa tylko, jeśli któreś ze starszych zginie. Ten mechanizm wykorzystywany jest w ochronie tych ptaków - w niewoli trzecie pisklę jest odbierane rodzicom i odchowywane osobno. Dzięki temu sukces lęgowy jest wyższy. Samica wysiaduje jaja ok. 26 dni, a młode opuszczają gniazdo po ok. 3 miesiącach.

WARTO WIEDZIEĆ

• Najrzadsza papuga, która jeszcze występuje w naturze.
• Uznawana za narodowego ptaka Boliwii.
• W niewoli żyje ich znacznie więcej niż na wolności. Na całym świecie jest ok. 1000 sztuk, podczas gdy na wolności pozostało jedynie ok. 200 osobników.
• Często mylona z arą ararauna z uwagi na podobne ubarwienie. Różni się od niej brakiem zielonej barwy w okolicach czoła, a także brakiem czarnych piór w okolicach dzioba.
• Dzięki charakterystycznej, niebieskiej plamie na szyi w Hiszpanii nazywana jest 'guacamayo barbazul', czyli 'arą błękitnobrodą'.

STATUS I OCHRONA

• Kategoria CR (Criticaly endangered) na Czerwonej Liście IUCN – gatunek zagrożony wyginięciem.
• Objęty programem EEP.
• Głównym powodem spadku liczebności były niekontrolowane odłowy ptaków na potrzeby globalnego handlu ptakami ozdobnymi i polowania dla zdobycia piór. W nieco mniejszym stopniu na stan populacji wpłynęło i nadal wpływa niszczenie siedlisk w związku z intensyfikacją gospodarki rolnej, przede wszystkim z wypasem bydła.

W Polsce prezentowany wyłącznie w ogrodach zoologicznych w Płocku i we Wrocławiu.

KONURA ZŁOTA

łac. Guaruba guarouba                     ang. Golden Conure

WYSTĘPOWANIE

• Endemit występujący w północnej części Brazylii w dorzeczu Amazonki.

ŚRODOWISKO

• Zamieszkuje głównie wilgotne, wyżynne lasy deszczowe. Tylko sporadycznie spotykana w lasach typu várzea i na łąkach o rzadkim zadrzewieniu. W sezonie lęgowym przenosi się na obrzeża lasów w sąsiedztwie pól uprawnych.

POŻYWIENIE

• Owoce, jagody, nasiona, orzechy, kwiaty, pąki roślin.

CHARAKTERYSTYKA

• Papuga średniej wielkości. Długość ciała 33–36 cm. Masa ciała około 270 g
• Brak dymorfizmu płciowego.
• W ubarwieniu przeważa barwa żółta, jedynie lotki są kontrastowo zielone. Duży, silny dziób o ostrych brzegach. Obszar wokół oczu jest jasnoróżowy, podobnie nogi.

ZACHOWANIE

• Żyje w grupach liczących od 3 do 30 osobników.
• Okres lęgowy przypada w porze deszczowej – od grudnia do kwietnia. Gniazda budowane są wysoko na drzewach, 15 – 30 m nad ziemią. Czasem wykorzystują dziuple innych ptaków. Zwykle kilka par gniazduje obok siebie. Jest to niespotykany u innych papug sposób gniazdowania w tzw. komunie. Kilka samic składa jaja do różnych gniazd. Zdarza się więc, że w jednym gnieździe przebywają młode na różnym etapie rozwoju.
• Samica składa od 2 do 5 jaj. Inkubacja trwa 25 – 30 dni. Jaja wysiadują tylko samice. Młode są w pełni opierzone po około 10 tygodniach od wyklucia.

WARTO WIEDZIEĆ

• Jedyny przedstawiciel rodzaju Guaruba.
• Uznawana za narodowego ptaka Brazylii - jej kolory odpowiadają tym na brazylijskiej fladze.

STATUS I OCHRONA

• Kategoria VU (Vulnerable) na Czerwonej Liście IUCN – gatunek zagrożony wyginięciem. Objęty konwencją CITES (załącznik I) i programem ESB.
• Mimo licznych działań ochronnych tj. tworzenia parków i rezerwatów, trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy.
• Główne zagrożenia dla konur złotych to: niszczenie i fragmentacja siedlisk, nielegalny odłów ptaków w celach handlowych.

23 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pantery Śnieżnej.

Z tej okazji chcemy Was zaprosić do odwiedzenia Basiry i Dextera – pary panter mieszkającej w płockim ZOO, które urodziły się wiosną 2016 roku: ona w niemieckim ZOO Wuppertal, on w Opolu. Poznali się w Płocku i szybko się polubili. Przez wielkie szyby możecie obserwować jak się bawią, skradają, ukrywają wśród krzewów albo odpoczywają przytulone do siebie. Basira jest wesoła, ciekawa świata, towarzyska. Wyraźnie zdominowała nieśmiałego Dextera, który ceni sobie spokój i wcale nie próbuje z nią rywalizować.

Pantera śnieżna (lampart śnieżny lub irbis) to piękny i tajemniczy drapieżnik zamieszkujący Himalaje i Wyżynę Tybetańską. Gatunek jest zagrożony wyginięciem głównie z powodu polowań dla wspaniałego, cennego futra.

Ile panter śnieżnych jest na świecie?

Obserwacje i szacowanie ich liczebności jest bardzo trudne, bo irbisy żyją w rozproszeniu  w 12 krajach na obszarze ponad 2 mln km² w trudnym, górskim terenie. Są bardzo tajemnicze i unikają kontaktu z człowiekiem. Czerwona Lista IUCN podaje, że liczebność gatunku w naturze wynosi między 2700 a 3400 dorosłych osobników.

Rola ZOO w ratowaniu tych pięknych kotów jest istotna, gdyż w ogrodach zoologicznych hoduje się obecnie 417 irbisów, w tym 207 w Europie. Pod troskliwym okiem opiekunów i lekarzy weterynarii łatwiej jest im wychować młode niż w górskich obszarach Azji. W ciągu ostatnich 12 miesięcy w ZOO na całym świecie urodziło się 49 młodych panter śnieżnych.

Dzień Ziemi w Polsce obchodzimy 22 kwietnia już od 1990 roku.

Płockie ZOO zwykle organizuje z tej okazji rodzinną imprezę z warsztatami i konkursami, które mają na celu podniesienie świadomości ekologicznej oraz propagują zdrowy styl życia.
Bardzo żałujemy, że w tym roku nie możemy z Wami tak świętować jubileuszowego Dnia Ziemi.

Chcemy podkreślić, że Dzień Ziemi to tylko symboliczne święto. Nie tylko raz w roku, ale  każdego dnia mamy szansę zrobić coś dobrego dla nas samych, dla zagrożonych wyginięciem zwierząt i całej przyrody na tej planecie. Wszyscy jesteśmy ze sobą połączeni w sieci życia, każdy element bioróżnorodności jest ważny i bardzo ważne okazują się nasze codzienne zachowania. Spróbujmy w tym roku, w Międzynarodowym Dniu Matki Ziemi pomyśleć,  co zmienimy  w naszym życiu, jak już wreszcie skończy się czas izolacji.

Oto kilka wskazówek jak małymi krokami możemy razem dokonać dużych zmian:

1. Segreguj śmieci. Nigdy nie wrzucaj razem z innymi śmieciami zużytych baterii.
2. Idź na zakupy z własną torbą i własnymi pojemnikami do produktów.
   Każda plastikowa reklamówka rozkłada się ponad 400 lat.
3. Nie marnuj i nie wyrzucaj jedzenia. Planuj zakupy. 
4. Kupuj produkty od lokalnych dostawców i jedz sezonowo. 
5. Ogranicz spożycie mięsa.
6. Kupuj świadomie ubrania, przemyśl, czy aż tyle ich potrzebujesz.
7. Naprawiaj zamiast wyrzucać, skorzystaj z pomocy fachowców. 
8. Zastąp chemiczne środki własnoręcznie przygotowanymi produktami. Wystarczy ocet, soda oczyszczona i cytryna.
9. Pij wodę z kranu. Plastikowe butelki zamień na wielorazowe.
10. Nie korzystaj z jednorazowych talerzy, sztućców i słomek.
11. Ogranicz jazdę samochodem. Kiedy możesz korzystaj z roweru, komunikacji miejskiej albo idź pieszo. 
12. Dbaj o przyrodę:  sadź rośliny (chociażby na balkonie czy parapecie), szanuj i chroń zwierzęta.

Dzień Ziemi jako święto ustanowione przez ONZ przypada w czasie równonocy wiosennej i w wielu krajach jest świętowany 20 lub 21 marca. Jednak obchody organizowane są również 22 kwietnia, w dniu dodatkowo ustanowionym w roku 2009 przez ONZ jako Międzynarodowy Dzień Matki Ziemi. Ludzie koordynujący Dzień Ziemi pochodzą z ponad 190 krajów na całym świecie i skupieni są w organizacji Earth Day Network z siedzibą w Waszyngtonie, która ogłosiła, że z  2020 roku tematem przewodnim jest "Działanie na rzecz klimatu". Z powodu koronawirusa w tym roku Dzień Ziemi na całym świecie odbywa się wyłącznie w mediach, jednak cel pozostaje ten sam: mobilizować ludzi do ekologicznego myślenia i działania.

Wszyscy musimy dbać o przyrodę i klimat, bo mamy tylko jedną planetę Ziemię.